Του χρόνου γιορτάζουμε τα 50 χρόνια από τη μεταπολίτευση. Το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα στην Ελλάδα, δείχνει ότι κλείνει ο κύκλος μιας πεντηκονταετίας, που χαρακτηρίστηκε – κυρίως – από νοοτροπίες, που δεν είχαν ως προτεραιότητα την ανάπτυξη και την εξέλιξη. Ο Έλληνας έπαψε να είναι θυμωμένος μετά την δεκαετή κρίση. Θέλει να προχωρήσει, ξεκαθαρίζοντας με το παρελθόν. Η νέα κυβέρνηση, πρέπει τώρα να αποδείξει ότι θέλει και μπορεί να οδηγήσει την Ελλάδα στο μέλλον. Υπάρχουν περιοχές στις οποίες έχουμε μείνει τραγικά πίσω, με πρώτη τη Δικαιοσύνη, δεύτερη την Υγεία και τρίτη και πιο σημαντική, ίσως, την Παιδεία. Εξακολουθούμε να έχουμε ένα σύστημα Παιδείας, όπου οι εκπαιδευτές αρνούνται να αξιολογούνται, η δικαιοσύνη απονέμεται σε χρόνους οι οποίοι ουσιαστικά την αναιρούν, και το σύστημα Υγείας, παρότι ανταπεξήλθε στην πανδημία, πρέπει να επανασχεδιαστεί προκειμένου να ανταποκρίνεται στο σήμερα.Η Τεχνητή Νοημοσύνη
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. Και εκεί δημιουργείται ένα δίλημμα. Ακόμη κι αν οργανώσεις σήμερα την Παιδεία και τη Δικαιοσύνη με έναν συγκεκριμένο τρόπο, δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι αυτά που θα σχεδιάσουμε σήμερα, θα έχουν σε δέκα χρόνια αξία. Φοβάμαι ότι, με τον τρόπο που καλπάζει η τεχνολογία, σε δέκα χρόνια μπορεί να αποδειχθούν παρωχημένα. Άρα, πριν από όλα, πρέπει να αναμορφώσουμε πλήρως την Παιδεία. Στο πως και σε ποια κατεύθυνση, εκπαιδεύουμε τα νέα παιδιά. Η Παιδεία πρέπει να είναι συνδεδεμένη με την παραγωγή και την αγορά, αλλά τα βήματα που έχουν γίνει είναι πολύ δειλά. Φοβάμαι, ακόμη, ότι θα κάνουμε μια αναμόρφωση της Δικαιοσύνης, χωρίς να υπολογίσουμε ότι σε πολύ λίγα χρόνια οι περισσότερες αποφάσεις δικαστηρίων θα είναι αποτέλεσμα της τεχνητής νοημοσύνης. Σήμερα σε πολλές περιπτώσεις έχουμε αποφάσεις για το ίδιο θέμα που είναι αντίθετες. Με την τεχνητή νοημοσύνη, που θα μπορεί να κάνει συγκρίσεις με όλες τις αποφάσεις που έχουν εκδοθεί, με προβληματίζει το πώς θα εξελιχθεί, αν δεν το έχουμε προβλέψει. Ο κόσμος τρέχει. Πρέπει να τρέξουμε κι εμείς.
Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ. ΔΙΑΚΙΟΣΥΝΗ, ΠΑΙΔΕΙΑ, ΥΓΕΙΑ, ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ. ΚΑΙ Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ.
Ο επιχειρηματικός τομέας
Στον επιχειρηματικό τομέα, η Ελλάδα έχει μείνει πίσω σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Αλλά και η Ευρώπη έχει μείνει πίσω σε σχέση με τον κόσμο. Κυρίως σε σχέση με την Αμερική. Ξέρουμε το τεράστιο πρόγραμμα του Μπάιντεν με τα 280 δισ. δολάρια που δίνει επιδοτήσεις, για την ανάπτυξη της πράσινης οικονομίας. Στην Ελλάδα όχι μόνο δεν έχουμε, ούτε σκεφτόμαστε κάτι αντίστοιχο, αντίθετα συζητάμε για το πόσο κακό πράγμα είναι οι επιδοτήσεις. Το τρένο των άλλων χωρών τρέχει, αν σκεφθούμε την Κίνα ή την Ινδία, που ήδη είναι η πρώτη σε πληθυσμό χώρα στον κόσμο. Τρέχουν, όμως, και οι κοντινοί ανταγωνιστές μας: Ρουμανία, Πολωνία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία. Πρέπει να αναπτύξουμε μεγάλες ταχύτητες εάν θέλουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί. Το κόστος της ενέργειας στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι πάρα πολύ υψηλό και δεν διαφαίνεται προοπτική οι τιμές μας να πλησιάσουν τον μέσο όρο της Ευρώπης. Οι εργασιακές σχέσεις είναι επίσης μεγάλο θέμα. «Απαγορεύουμε» την εργασία. Ο εργαζόμενος καλείται να εργάζεται 8 ώρες ημερησίως και να κάνει 120 ώρες υπερωρία το χρόνο. Από εκεί και πέρα είναι παράνομος. Υπάρχει δικηγορικό γραφείο, εταιρεία συμβούλων επιχειρήσεων, ή ελεύθερος επαγγελματίας που να εργάζεται 8ωρο; Δεν κατανοώ την νοοτροπία και τη χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας. Είναι δυνατόν να «κυνηγάμε» την εργασία σε μια χώρα που πρέπει να αναπτύξουμε παραγωγικότητα; Να εξασφαλίσει το κράτος ότι κανείς δεν θα εργαστεί χωρίς ένσημα, χωρίς να πληρωθεί τις υπερωρίες του και τις εισφορές του, είναι πλήρως αντιληπτό και ορθό. Αλλά να κανονίζει το κράτος πόσες ώρες θα δουλέψουμε, είναι ακατανόητο. Το 11% που ακούμε δεν είναι μόνον ανεργία αλλά και αεργία. Άνθρωποι που δεν επιθυμούν να εργαστούν ή που εργάζονται μαύρα. Φέτος το κράτος έδωσε 60.000 άδειες για τα χωράφια, 70.000 άδειες για τον ξενοδοχειακό τομέα. Είναι δυνατόν να κόβουμε από τους συνταξιούχους τη σύνταξη όταν επανεντάσσονται στην αγορά εργασίας; Αντί να δίνει το κράτος κίνητρα για να επανέλθουν στην αγορά, την ώρα που ο συνταξιούχος θα πληρώσει φόρο από την νέα του εργασία, εισφορές από τις οποίες δεν θα πάρει τίποτε πίσω, γιατί του δημιουργούμε αντικίνητρο; Έχουμε μια νομοθεσία που αντιμετωπίζει τις ανάγκες άλλων εποχών. Σήμερα, αλλού είναι ο κόσμος κι αλλού είμαστε εμείς.
Η βιομηχανία έχει ακόμη αρνητικό πρόσημο. Το «εργοστάσιο» δεν είναι ακόμη κοινωνικά αποδεκτό. Είμαστε μια σχετικά μικρή αγορά, που όμως συμμετέχει σε μια μεγάλη Ευρώπη, στην οποία μπορούμε να απευθυνθούμε ανταγωνιστικά και να εξάγουμε. Αλλά ακόμα, δεν είμαστε μια κοινωνία αποφασιστικά προσανατολισμένη στην παραγωγή. Η παραγωγή δεν είναι μόνο φουγάρα. Αναπτύσσονται άλλες βιομηχανίες, έχουμε την ανάπτυξη των νεοφυών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε διεθνές επίπεδο. Χρειάζεται η κοινωνία να εμπνευστεί και να επενδύσει στην καινοτόμα ανταγωνιστική παραγωγή.
Με το βλέμμα στο αύριο
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα 4 τελευταία χρόνια η οικονομία μας πήγε καλά. Όπως επίσης δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Έλληνας έχει αλλάξει νοοτροπία και τα επόμενα 4-5 χρόνια θα πάμε καλά. Είμαι θετικός για το μέλλον. Αλλά κινούμαστε με μια ταχύτητα που δεν είναι αρκετή. Είναι κρίμα να έχουμε ένα αυτοκίνητο που μπορεί να κινείται με 200 χλμ και την ώρα που οι άλλοι τρέχουν όλο και πιο γρήγορα, εμείς να πηγαίνουμε με 100. Η μεγαλύτερη προτεραιότητα για την Ελλάδα σήμερα είναι η ανάπτυξη ταχύτητας στον δημόσιο τομέα. Δικαιοσύνη, Παιδεία, Υγεία, Εργασιακά. Σίγουρα, δεν είναι θέματα που λύνονται σε ορίζοντα τετραετίας. Αλλά δρομολογούνται. Ο Έλληνας έδειξε ότι επιθυμεί την αντιμετώπιση και υπέρβαση όλων αυτών των εκκρεμών ζητημάτων. Εκεί, λοιπόν, που εστιάζει η ματιά της κοινωνίας, εκεί πρέπει να εστιάσουν και οι κυβερνήσεις και τα κόμματα.